کودکان کار
در طول تاریخ همواره کودک به علت ویژگی های خاص جسمی و روحی در معرض سوءاستفاده های مختلف قرار گرفته است. وضعیت خاص کودکان خیابانی سبب شده تا آن ها هم در جامعه هم در محیط خانوادگی، در معرض انواع سوءاستفاده ها و آسیب ها قرار بگیرند و به انبوهی از حمایت ها از جمله حمایت قانونی نیازمند باشند. این پدیده کودکان خیابانی و کار، یکی از معضلات گریبان گیر اکثر شهرهای بزرگ در جهان معاصر است. کودکان کار به دلیل شرایط خاص زندگی خود مجبور به کارکردن هستند و همین امر منجر به ایجاد تغییرات مثبت و منفی در خودپنداری آن ها نسبت به سایر همسالان خود شده است. مسأله رفع فقر و کودکان و حل مشکلات بچه های خیابانی موضوعی است که حقیقتاً تنها با همکاری بین المللی دولت ها، سازمان های بین المللی دولتی و سازمان های غیر دولتی بین المللی همچون عفو بین المللی و دیده بان حقوق بشر و همکاری مشترک و تنگاتنگ با فعالان حقوق کودک حل و فصل خواهد شد. وضعیت اجتماعی این کودکان بسیار نامطلوب است و بچه های خیابانی بیشتر از کودکان دیگر در معرض تجاوزهای جنسی و بیماری هایی همچون ایدز، خشونت های جنسی قرار خواهند گرفت.
نیازهای اولیه و ضروری کودکان کار
کودکان مهم ترین بخش جامعه را تشکیل می دهند و توجه به آنان از اهمیت و حساسیت بالایی برخوردار است.
اولین و اصلی ترین نیاز هر کودک نیاز به غذا و سرپناه است که مسئولیت رفع آن بر عهده والدین کودک قرار دارد چرا که خود کودک نمی تواند از عهده این کار بر آمده و برای ادامه حیات خویش به این حمایت از سوی والدین کاملا نیازمند است.
تامین امنیت کودک که قادر به حمایت و دفاع از خود نیست از نیازهای اساسی دیگر وی محسوب می شود. مراقبت، نگهداری و حفاظت از کودک در برابر ناامنی ها و تهدیدات در این زمینه نیز بر عهده والدین است.
روانشناسان و متخصصان حوزه سلامت همگی بر سلامت روح و روان کودک و حفظ آن تاکید فراوان دارند. چرا که آسیب های مختلف از جمله محرومیت ها و کمبودهای عاطفی خود زمینه ساز مشکلات و ناهنجاری هایی از جمله افسردگی و پرخاشگری است که کودک در سنین بالاتر به آنها مبتلا خواهد شد. عشق و محبت از سوی والدین و دوست داشته شدن بی قید و شرط از سوی آنها، امنیت روحی و روانی کودکان را تضمین می کند.
تربیت و آموزش نیز از دیگر نیازهای اساسی کودکان محسوب می شود و هیچ دلیل یا مانعی برای محرومیت کودکان از تحصیل و آموزش به هیچ وجه قابل قبول نیست.
یادگیری مهارت های اجتماعی از دیگر نیازهای کودکان است. فعالیت در جامعه به عنوان عضوی از آن، هم چنین ارتباط با سایر افراد اعم از خانواده و جامعه، مستلزم یادگیری برخی قواعد، اصول و مهارت هاست تا فرد بتواند در جامعه پذیرفته و مطابق با هنجارهای آن به حیات فردی و اجتماعی خود ادامه دهد. والدین در آموزش این مهارت ها به کودکان نقش بسزایی ایفا می نمایند. یکی از این مهارت ها، آموزش قوانین و محدودیت های اجتماعی است که طی آن فرد از کودکی می آموزد جهت رفاه و امنیت فردی و اجتماعی باید از این قوانین پیروی نماید.
همه موارد فوق الذکر در صورتی دست یافتنی بوده و محقق می شود که کودک مورد حمایت های مادی و معنوی والدینی قرار بگیرد که از نظر روحی و جسمی در سلامت کامل قرار دارند و برای نگهداری و مراقبت از فرزند خود از قابلیت و استطاعت مالی لازم نیز برخوردارند. از همین جاست که بحث بی سرپرستی، و بدسرپرستی مطرح می شود.
مرگ، اعتیاد، فساد، و طلاق والدین از یک سو، از کارافتادگی، بیماری و عدم توان مالی پدر به عنوان سرپرست خانواده از سوی دیگر، حیات جسمی و روحی فرزندان را تحت الشعاع قرار داده و تهدید می نماید. به نحوی که کودک در چنین خانواده ای به دلیل کمبودها و محرومیت های موجود ناچار از کودکی خود دست کشیده و برای تامین نیازهای اولیه خود پیش از موعد مقرر و با آسیب پذیری بالا یا خود وارد جامعه و بازار کار می شود یا با فشار و اجبار مورد سوء ستفاده قرار می گیرد. و این گونه است که پدیده نامیمون کودک کار شکل می گیرد.
مهمترین نیاز ها م مشکلات کودکان کار
- محرومیت از حق تحصیل و آموزش و بهداشت و درمان
- سوءتغذیه
- انواع بیماری های جسمی و روحی
- سوءاستفاده و استثمار از سوی کارفرمایان
- اجبار و جذب در باند های بزهکار و فروش مواد مخدر
- رویارویی با برخورد های خشونت بار و رفتار غیر انسانی در محیط کار
- تحقیر و توهین و ترحم و ... در جامعه
به مؤسسان خیریه اعتماد کنید
اگر مردم می‌خواهند به مسئولیت اجتماعی خود در قبال کودکان خیابانی عمل کنند به یک مؤسسه خیریه اعتماد کنند و کمک‌های خود را در قالب آن مؤسسه انجام دهند و یا اگر به مؤسسه‌ای اعتماد ندارند خودشان با هم جمع شوند و یک مؤسسه را ایجاد کنند و پول الکی به خانواده‌ها ندهند بلکه فقط وقتی به چنین خانواده‌هایی که کودک خود را به خیابان می‌فرستد کمک کنند که در قالب یک چارچوب درست خانواده حاضر می‌شود از بچه‌های خود مراقبت کند؛ تنها به این شکل است که ساختار این خانواده‌ها اصلاح می‌شود.