نباشد همی نیک و بد پایدار // همان به که نیکی بود یادگار

 

طبق قانون کار زیان آور بودن کار برای کودکان، و به کار گرفتن افراد کمتر از 15 سال ممنوعیت دارد. سایر مفاد همین قانون، به شرایط کار افراد بین 15 تا 18 سال که کارگر نوجوان محسوب می شوند پرداخته اند .

سرنوشت کودکان کار

زمانی که از خیابان های پر ترافیک با چراغ قرمزهای طولانی و ازدحام اتومبیل هایی که پشت چراغ ها انتظار می کشند عبور می کنید و کودکان فروشنده ای را می بینید که در اطراف اتومبیل ها پرسه می زنند، به این موضوع  فکر کرده اید چه سرنوشتی در انتظار این کودکان است؟ آیا تاکنون از خودتان پرسیده اید این کودکان، دختر و پسر اهل کجا هستند، از کجا می آیند و شب ها را چگونه و کجا سپری می کنند؟

نگاه خسته و صورت های زرد با رگه هایی از شلاق های آفتاب گرم طاقت فرسای تابستان کودکانی توجهم را جلب کرد که به نظر می رسید به زحمت خود را برای کسب چند سکه که قرار است نان شب آنها و گاه خانواده ای چند نفری را تامین کند، می کشند. بسته های حاوی آدامس یا پاکت های رنگارنگ فال حافظ که می شد بادبادکی زیبا در دستان این کودکان مظلوم باشد. دستمال های آلوده که رد دوده های هزاران خودرو بر روی آنها مشهود است فاصله آنها از کودکی که حق مسلم آنهاست را نشان می دهد. نگاه های پر حسرت این کودکان به خودروهایی که همسن و سالانشان با ناز بر صندلی آنها تکیه زده اند دل هر رهگذری را به درد می آورد. گاه صدای قهقهه آنها همراه با دویدن در چهارراه هایی که میتواند گذرگاه مرگ آنها باشد بیانگر این است که کودک درونشان لحظاتی هر چند کوتاه ظهور و بروز می کند. اما ناسزاگویی برخی عابران در رویارویی با آنها زنگ هشداری است که همه از آن غافل هستند، چرا که می تواند آرام آرام کینه ای را در دل این کودکان نقش کند که بستری برای حرکت به سمت انواع بزهکاری در انتقام از این نوع رفتارها باشد.

کمک به کودکان کار در ایران

 

خطرات و آسیب هایی که کودکان کار را تهدید می کند

  • قاچاق اعضای بدن
  • قاچاق مواد مخدر
  • مافیای پسماندها
  • آسیب های جسمی مانند تجاوز، ضرب و شتم
  • آسیب های روحی: افسردگی، پرخاشگری و سایر بیماری های روحی
  • بزهکاری
  • خودفروشی
  • فراگیری رفتارهای ناسالم
  • کارتن خوابی و بی خانمانی

 

آمار کودکان کار در ایران

آمار کودکان کار و خیابانی در استان‌های مختلف با توجه به جغرافیا و تفاوت‌های فرهنگی در استان‌ها متغیر است.
در تهران به ازای هر ۵۳۰ نفر جمعیت، در تبریز به ازای هر ۱۶ هزار نفر جمعیت «یک کودک کار» کار و خیابان وجود دارد، ضمن اینکه در کرمان در سال گذشته ١٠٦٣ کودک خیابانی و کار در شهرستان کرمان شناسایی شده اند. در استان البرز درسال‌های ۹۶ و  ۹۷ و سه ماهه اول ۹۸  تعداد  ۹۳۰  مورد کودک کار و خیابان  در مراکز تحت نظارت اداره کل بهزیستی پذیرش شده‌اند. در یزد ۷۵۹ کودک کار و خیابانی از سال ۹۲ تا پایان سال ۹۷ در مراکز بهزیستی یزد پذیرش شدند و در استان خوزستان نیز کودکانی که توسط بهزیستی شناسایی و شناسنامه‌دار شده اند و برای آن‌ها پرونده تشکیل شده است، تقریبا ۵۶۰ نفر هستند که همه آن‌ها خانواده دارند و تنها ساعاتی از روز را در خیابان‌ها کار می‌کنند.

سرنوشت کودک کار

سرنوشت کودکان کار

در مراکز شبانه روزی بهزیستی که به نگهداری از کودکان کار و خیابانی اختصاص داده شده است، خدماتی چون مشاوره، مددکاری، روانشناسی، حقوقی و آموزشی به خانواده ها برای آگاهی از حقوق و نیازهای کودکان از جمله تشویق آنان به تحصیل ارائه می شود. هدف از راه اندازی این مراکز ساماندهی و بازگرداندن این کودکان به محیط خانواده است.
این کودکان توسط دادگاه یا سایر نهادها به این مراکز آورده می شوند یا خود معرف هستند. اما علی رغم همه این تلاش ها، اغلب این کودکان به دلیل مشکلات اقتصادی دوباره به کار کردن روی می آورند و این معضل هم چنان به قوت خود باقی می ماند. بدیهی است در این زمینه همکاری و مشارکت ارگان ها و نهادهای دولتی و غیردولتی کاملا ضروری است.

علی رغم صرف هزینه های گزاف و تلاش های موقت و گذرای دستگاه های ذی ربط، متاسفانه هم چنان نگرانی های بسیاری در زمینه کار کودکان وجود دارد. گرچه سازمان های مردم نهاد فعال در حوزه کودک نیز بارها به اشکالات اجرایی این طرح، اشاره کرده و با استناد به آیین نامه ساماندهی کودکان خیابانی هیئت دولت، این طرح را مرتبط با کودکان کار ندانسته اند اما متاسفانه این انتقادات تاکنون مورد توجه قرار نگرفته است. نتیجه حاصل از این بی توجهی نیز سرنوشت نامعلوم آن دسته از کودکان کاری است که در طرح جمع آوری متکدیان و معتادان دستگیر و به مراکز منتقل می شوند.

این مشکلات صرف نظر از کودکان کاری است که غیرایرانی و مهاجر هستند. چنان چه این موضوع نیز مورد توجه قرار گیرد، بحث نقض حقوق کودک نیز در این طرح جمع آوری مطرح می شود. چرا که سازمان های مردم نهاد و فعالان اجتماعی و حقوق کودک با استناد به کنوانسیون حقوق کودک که بر حقوق برابر کودکان در کشو فارغ از مرز و جنسیت تاکید می ورزد، جمع آوری کودکان را نقض آشکار حقوق آنان دانسته است.
بهبود این وضعیت یا کنترل آن منوط به همکاری گسترده نهادها و دستگاه های مسئول است. طرح جمع آوری متکدیان و معتادان، در حقیقت برای حمایت از کودکان آسیب پذیر و بدسرپرستی برنامه ریزی شده که از حمایت و مراقبت خانواده محروم هستند و در دام باندهای خلافکار گرفتار شده و در خیابان ها به تکدی گری می پردازند.  اما مقوله کودکان کار کاملا متفاوت است و تاکنون اقدامی در این زمینه صورت نگرفته است.

چنانچه به وضعیت این کودکان به طور جدی رسیدگی نشود، سرنوشتی جز کارتن خوابی و بی خانمانی برای آنان باقی نخواهد ماند. کما این که این اتفاق در جامعه به وفور به چشم می خورد. هم زمان با این اتفاقات، همان گونه که بارها شاهد بوده ایم و در اخبار شنیده ایم دایره و گستره جرایم نیز در جامعه افزایش یافته و جرایم سنگینی در جامعه رخ خواهد داد که منجر به کاهش بیش از پیش امنیت اجتماعی می شود که تاوان آن را افراد بی گناه جامعه پرداخت خواهند کرد.

 

ما چه می توانیم بکنیم؟

پدیده کودکان خیابانی، مسأله ای زیستی  روانی و اجتماعی است که در بسیاری از کشورها از جمله ایران به نگرانی جدی تبدیل شده است. با توجه به روند کنونی تحول های اجتماعی ایران، دگرگونی در ساخت و کارکرد خانواده و رونده فزاینده مسائل و آسیب های اجتماعی کشور در دهه آینده، گسترش فزاینده این پدیده در آینده امری قابل پیش بینی است.

دغدغه اصلی و مهم بانیان و موسسین خیریه ناسوتی فرد از آغاز راه اندازی و فعالیت این موسسه، کمک به جلوگیری از بازماندگی تحصیلی کودکان کار و کم برخوردار اقشار آسیب پذیر جامعه و ممانعت از پیوستن آنان به خیل عظیم کودکان کار در جامعه بوده است.

شما نیز در حمایت از این کودکان به ما بپیوندید.

 

کودکان محروم کار

این مطالب را از دست ندهید

آدرس ارتباطی ما

آدرس : شیراز ، معالی آباد ، کوی وحدت ، بلوار پرستار ، حدفاصل کوچه 2 و 3 ، پلاک 180

تلفن : 07136256112

ایمیل : info@nasooticharity.com

خدمات خیریه بنیاد ناسوتی فرد

سرچشمه ی انگیزه ی والای بنیاد خیریه ناسوتی فرد خدمت به هم نوع و مشارکت در یاری رسانی به هم وطنان کم برخوردار و نیازمند میهن عزیزمان ایران است. این بنیاد خیریه، مردم نهاد، غیر انتفاعی و غیردولتی بوده و با تکیه بر جلب مشارکت های بشردوستانه مردمی اعم از نقدی، غیرنقدی، کالا و خدمات استوار است. این بنیاد در خرداد ماه 1399 به شماره ثبت 4251 به طور رسمی شروع به کار کرده است.

نماد اعتماد الکترونیکی

enamad